-
1 кайнар чишмә
горя́чий исто́чник, ге́йзер -
2 кайнар чишмә
гейзер -
3 кайнар
прил.1) горя́чийкайнар шулпа — горя́чий бульо́н
кайнар чәй — горя́чий чай
кайнар тән — горя́чее те́ло
кайнар кул — горя́чая рука́
кайнар чәйнек — горя́чий ча́йник
2) горя́чий, накалённый, раскалённый, обжига́ющийкайнар таба — раскалённая сковорода́
пляждагы кайнар ком — обжига́ющий песо́к на пля́же
3) горя́чий, жгу́чий, обжига́ющий, паля́щий (об огне, солнце), зно́йный (климат, день и т. п.)кайнар кояш битне кыздыра — горя́чее со́лнце пали́т лицо́
кайнар көн — жа́ркий день
кайнар җил — зно́йный ве́тер
4) перен.а) горя́чий, пы́лкий, стра́стныйкайнар баш — горя́чая голова́
кайнар йөрәк — пы́лкое се́рдце
кайнар яклаучы — стра́стный защи́тник
б) горя́чий, стра́стный, пла́менный, пы́лкий, жгу́чийкайнар теләк — стра́стное жела́ние
кайнар сәлам — горя́чий приве́т
кайнар мәхәббәт — пы́лкая любо́вь
кайнар сүзләр язылган — напи́саны пла́менные (жгу́чие) слова́
в) горя́чий, темпера́ментный, аза́ртный, о́чень си́льныйкайнар чыгышлар — горя́чие выступле́ния
кайнар бәхәс — темпера́ментный спор
кайнар эшчәнлек — аза́ртная де́ятельность
5) перен. горя́чий, вспы́льчивый, необу́зданныйкайнар кеше — вспы́льчивый челове́к
•- кайнар чишмә••кайнар баш (кайнар башлы) — сме́лый, реши́тельный
-
4 шифалы
прил.1) целе́бный, цели́тельный, име́ющий целе́бные сво́йствашифалы кайнар чишмәләр — целе́бные горя́чие ключи́
йөгерүнең шифалы тәэсире — цели́тельное де́йствие бе́га
2) лека́рственный, име́ющий лече́бные сво́йства; лече́бныйшифалы үләннәр — лека́рственные расте́ния (тра́вы)
шифалы май — лече́бная мазь
3) целе́бный, благоде́тельный, благотво́рный; благода́тныйшифалы урман һавасы — целе́бный лесно́й во́здух
климатның шифалы тәэсире — благоде́тельное (благотво́рное) влия́ние кли́мата
шифалы яңгырлар — благода́тные дожди́
• -
5 су
I сущ.1)а) вода́ || во́дный, водяно́йсалкын су — холо́дная вода́
кайнар су — горя́чая вода́
кайнамаган су — сыра́я вода́
агым су — прото́чная вода́
чишмә суы — ключева́я вода́
диңгез суы — морска́я вода́
газлы су — газиро́ванная вода́
минераль су — минера́льная вода́
кар суы — та́лая вода́
су процедуралары — во́дные процеду́ры
су тамчылары — водяны́е ка́пли
су тузаны — водяна́я пыль
б) первый компонент составных слов, соответствующий русскому водо-су үлчәгеч — водоме́р
су бүлгеч — водоотво́д
2) перен.; разг. вода́; пусто́е многосло́виекитапның яртысы су — полови́на кни́ги состои́т из воды́
3) вода́, водоём || во́дный; водяно́йтирән су — глубо́кая вода́
су кимәле — у́ровень воды́
су этеме — напо́р воды́
су өсте — во́дная пове́рхность
су юлы белән — во́дным путём
су тегермәне — водяна́я ме́льница
4) обычно мн.суларво́дытерриториаль сулар — территориа́льные во́ды
5) разг. река́, ре́чка (употр. с именем собственным)Ык суы — река́ Ик
Казан су — река́ Каза́нка
киң су — широ́кая река́
су ярларыннан чыкты — река́ вы́шла из берего́в
6) разг. сокашказаны суы — желу́дочный сок
җимеш суы — фрукто́вый сок
7) разг. раство́р, рассо́л, сы́вороткасабын суы — мы́льный раство́р
селте суы — щелочно́й раство́р
эремчек суы — творо́жная сы́воротка
кәбестә суы — капу́стный рассо́л
тозлаган кыяр суы — огуре́чный рассо́л
•- су агымы
- су алгыч
- су алмашы
- су алу
- су алу җайланмасы
- су анасы
- су асты дөньясы
- су аткыч
- су атчыгы
- су әйләнеше
- су балтырганы
- су баркылдагы
- су басу
- су башнясы
- су башы
- су белән җылыту
- су белән суыту
- су билгеләре
- су бите
- су борчасы
- су борычы
- су бөтнеге
- су бүлгеч
- су гөле
- су еланы
- су җәелү
- су җибәргеч
- су җыйгыч
- су җылыткыч
- су җылыту
- су иясе
- су йөрү каналлары
- су кайту
- су каналы
- су кандаласы
- су колонкасы
- су комае
- су коңгызы
- су кошы
- су көпшәле
- су куу
- су кынасы
- су кычытканы
- су кыягы
- су күзе
- су күләме
- су күрәне
- су күсесе
- су күтәрелү
- су күтәрелеше
- су күтәрткеч
- су күтәртү
- су лаләсе
- су өләшкеч
- су пәрие
- су полосы
- су салмалы
- су сыеры
- су сыерчыгы
- су сыешлык
- су тавыгы
- су талпаны
- су ташлагыч
- су ташучы
- су ташуы
- су торбасы
- су төшергеч
- су төшү
- су тычканы
- су упкыны
- су үгезе
- су үрмәкүче
- су үткәргеч
- су үткәрмәүчән
- су үткәрмәүчәнлек
- су үткәрү
- су үткәрүчән
- су үткәрүчәнлек
- су үтү
- су чаңгысы
- су чаңгычысы
- су чаяны
- су чәчәге
- су чигенеше
- су чистарткыч
- су чистарткыч корылмалар
- су чистарту
- су чыпчыгы
- су шөпшәсе
- су эте
- су юлы
- су юлын күрсәтү
- су юнәлткеч колаша
- су язы
- суга алып бару
- суга баткан кеше
- суга бату
- суга төшү
- суга чыдам
- суга чыдамлы
- суга чыдамлылык
- суда эрүчән
- суда эрүчәнлек
- судан файдалану
- судан файдаланучы••су баштан болгана — (погов.) ры́ба гниёт с головы́
су белән дә аера алмассың — водо́й не разольёшь; не разле́й вода́
су белән юып алгандай булды — как ве́тром сду́ло; как бу́дто коро́ва языко́м слизну́ла
су болгату — мути́ть во́ду
су кебек ага — течёт, что вода́ ( о больших расходах)
су кебек агылу — течь реко́й; течь широ́ким пото́ком
су кебек (су урынына) эчү — знать назубо́к; отвеча́ть без запи́нок
су кушу — прибавля́ть/приба́вить от себя́; залива́ть
су сибеп үстергәндәй — как грибы́ по́сле дождя́
су төбенә китү — идти́ ко дну; утону́ть
су төбенә җибәрү — пусти́ть (отпра́вить) на дно; утопи́ть
су язып, май төшмәс — (погов.) во́ду толо́чь -ма́сла не бу́дет (вода́ и бу́дет)
суга батканда саламга ябышу — хвата́ться за соло́минку
суга сәнәк белән язган (язылган) — на воде́ ви́лами напи́сано
суга төшеп югалган кебек — как в во́ду ка́нул
суга төшкән тавык кебек — как мо́края ку́рица; как в во́ду опу́щенный; (ходи́ть) мо́крой ку́рицей
суга төшкәндәй булды — как в во́ду ка́нул
суга төшсә, судан да коры чыга торган — из воды́ сухи́м вы́лезет
судагы балык кебек — как ры́ба в воде́
судан коры чыгу — вы́йти сухи́м из воды́
II сущ.сусыз юа, җилсез киптерә — языко́м сте́лет; язы́к хорошо́ подве́шен
См. также в других словарях:
терма — 1. тар. Борынгы Рим дәүләтендә җәмәгать мунчасы, гомумән җәмәгать йорты (клуб функциясен дә үтәгән) 2. күч. Җылы сулы чишмә, кайнар чишмә … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
гейзер — Вакыт вакыт фонтан форм. су һәм пар атып чыгара торган кайнар чишмә … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
термаль су — Тирән җир астыннан чыккан кайнар чишмә суы … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге